Britse zusternatie én Transavia in nood

Hectische tijden in het heetst van de zomer

Hectische week in de Engelse zusterstaat van Portugal! Wist u dat beide landen de oudste bilaterale alliantie ter wereld hebben? The Treaty of Windsor (foto) bestaat onafgebroken sinds 1386 en is het oudste diplomatieke verdrag ter wereld. Maar in Portugal is het momenteel rustiger dan in Engeland…

Bart:

Ha Tuurman! Wat een week zeg. Terwijl de Britse meute zich in groten getale dieprood laat bakken aan de Algarvaanse stranden en bij de zwembaden van hun resorts, verandert hun Albion in het multiculturele Atlantis. Het is maar goed dat de politie hun website heeft afgeschermd voor bezoek vanuit het buitenland - kunnen ze tenminste in rust van hun vakantie genieten. Zal wel een schok zijn als ze weer terugkomen - al die boze witmensen en gemaskerde moslims woedend tegenover elkaar op de rotondes van provinciestadjes.

Hun Nationale Stokebrand, Tommy Robinson, pendelt ondertussen zelf een paar landen verderop tussen Griekenland en Cyprus, waar hij aan de rand van het zwembad zijn twitterkanaal als mitrailleur inzet tegen de beschuldigingen van premier Kier Starmer dat de rellen louter extreemrechts zouden zijn. De Labourleider mag jouw repo uit Rotherham wel eens herlezen!

Het stemt me wel droef, wat in Engeland gebeurt. Niet alleen vanwege de raakvlakken die ik met Nederland zie, waar de situatie nauwelijks minder somber is, maar omdat ik het Verenigd Koninkrijk een warm hart toedraag. Ik kwam er vroeger geregeld, op vakantie met mijn ouders naar Kent of de Cotswolds, in van die heerlijke vakantieparken met grote speelhallen waar het vakantiegeld gewoon in de gokautomaten kon zonder dat iemand er wat van zei, waar ik stiekem peuken kon kopen omdat ik er ouder uit zag dan ik was en waar m’n broertje en ik veel buitenlandse vakantievriendjes maakten omdat ik van jongs af aan al goed Engels sprak (met dank aan Children’s BBC, dat ik altijd keek voordat Telekids bestond).

Vanaf die parken reden we naar Hastings, Bath, Oxford en Cambridge en natuurlijk Stratford-upon-Avon, de geboorteplaats van Shakespeare, want m’n moeder was lerares Engels en dan ga je naar al die historische en literaire plekken natuurlijk.

Later tijdens de studiejaren ging een van m’n beste makkers in Belfast wonen, daar kwam ik jarenlang twee, drie keer per jaar. En als student Engels ging in met de studievereniging naar York en natuurlijk het magische London, een stad waar ik nog altijd om het jaar een excuus voor vind om er heen te kunnen. De laatste keer was in november vorig jaar, voor het stemmig sombere conservatief-liberale ARC-congres nota bene, waar de spanningen die we nu zien uitbarsten breed aan bod kwamen.

Tijdens de Brexit-campagne toerden we met GeenPeil met Nigel Farage mee, langs de armoedige vissersplaatsjes voor de kust bij Peterborough en ook in London, waar we tijdens een vissersprotest werden uitgekafferd door een boot vol D66-types onder leiding van Bob Geldof. Hilarische dag, gelukkig hebben we de beelden nog:

Enkele weken hierna waren we op het UKIP-eindfeest op de dag van het referendum. Fantastisch om dat stukje geschiedenis vanaf de eerste rang te beleven, en hoe in die nacht de Remain-stem toch langzaam naar Brexit kantelde. Ik herinner me goed hoe we om half zeven ‘s morgens langs de Theems naar ons hotel liepen, en hoe Eurofiel Nederland in ontreddering ontwaakte nadat ze waren gaan slapen met de gedachte dat het Remain al veiliggesteld was. Buikpijn over Brexit, twitterde Alexander Pechtold. Wij ook - van het lachen.

(Precies zo ging het later dat jaar nog eens trouwens, bij de Amerikaanse verkiezingen, toen iedereen die om middernacht ging slapen dacht dat Hillary Clinton de zege al in de zak had tegenover Trump. Man, wat kunnen progressieven soms toch ijdel zijn in hun ideologische bubbel. Al zie ik The Donald dit jaar niet nog een keer winnen, dat blije lege eierdopje Harris lijkt het electorale momentum aardig op te rapen momenteel.)

Ook de belofte van Brexit, dat de grenzen beter zouden worden bewaakt, is natuurlijk faliekant is mislukt en dat is een belangrijke reden waarom Engeland überhaupt een onderwerp is deze week. De rellen zullen heus snel onderdrukt worden en overwaaien, maar op de tragische tijdlijn van de multiculturele treinramp is een nieuwe halte bereikt. Op naar de volgende, onvermijdelijk, vrees ik.

ANYWAY, zeggen de Engelsen dan, resumerend.

Gelukkig gingen er ook dingen goed! De vrouw en ik verschenen, in navolging van jou natuurlijk, in De T. met ons verhuisverhaal. Wierd heeft het wat mij betreft precies gevat zoals het is: een opgewekte verandering richting iets beters. En mag ik misschien ook even reclame maken voor de podcast die ik deze week gestart ben met Peter Bouwman? Voortaan iedere woensdag. Naam n.t.b., productiekwaliteit knutselen en verbeteren we terwijl we ‘m produceren. Geen gedraal, gewoon online met het verhaal.

Over to you, Sir Arthur!

Arthur:

Jonge vriend! Ik was net bezig met een lijvig en doorwrocht verhaal over de Britten in onze geliefde Algarve, tot er ineens getoeter klonk voor de poort van Villa Vischlugt. Bleek het warempel die schavuit van een Ivo Teulings uit het verre Malaga te zijn! Gelukkig heb ik net een aangrijpend verhaal geschreven voor HP/De Tijd, over het tragische verval van Transavia, onze levenslijn naar het treurige moederland. Ik interviewde twee autoriteiten op het gebied van de luchtvaartjournalistiek en ik denk dat ons legioen lezers daar erg blij mee zal zijn, temeer omdat dat verhaal achter een betaalmuur zit. Daarom hier de hoogtepunten.

Yteke de Jong is de luchtvaartspecialist van De Telegraaf. Vorige week schreef ze een artikel met de explosieve kop: Rampweek voor geplaagd Transavia in hoogseizoen: 32 vluchten geschrapt. 

De Jong in het artikel:

“Luchtvaartmaatschappij Transavia annuleerde in de afgelopen week twee keer zo veel vluchten dan begin juli. Dat meldt EU Claim, dat de cijfers corrigeerde voor de IT-storing, die half juli het vliegverkeer een paar dagen ontregelde. Zo werden er vorige week 32 vluchten geannuleerd, waar dat begin juli 14 stuks per week waren. „We hadden te maken met vliegtuigen op buitenstations die met schade stonden, daardoor is onder meer de operatie verstoord”, meldt een woordvoerder van Transavia. Ook is Transavia bezig om voor later in het jaar, onder meer september en oktober, vluchten te schrappen. „Er zijn aanpassingen in het schema om onze operatie stabiel te houden in verband met de verstoorde toeleveringsketens van onderdelen. Ook zitten we krap in de technici”, aldus de zegsman.”

De Jong in een reactie:

“Transavia is nu al drie jaar aan het rommelen met personeel en met de vloot. Ze hebben onder meer te weinig piloten, die na een paar jaar vaak doorstromen naar KLM, de moeder van Transavia. De KLM kannibaliseert in feite de dochter. Voor cabinepersoneel geldt dat tot op zekere hoogte ook, waardoor Transavia een duiventil is. Het is een doorgangshuis voor velen, wat bij de achterblijvers een gevoel van onbehagen geeft. Transavia is in het nauw gekomen door de overstap van Boeing naar Airbus-vliegtuigen. Dat is al sowieso een enorme klus, omdat je je hele personeel moet omscholen. Een deel van het vliegend personeel is niet beschikbaar om de gewone dienstregeling vliegen omdat het op cursus is. Ik was gisteren op Schiphol om een filmpje te maken voor Telegraaf TV en toen zag ik op Schiphol Oost een aantal van die nieuwe vliegtuigen geparkeerd staan. Die waren niet in de lucht, dus waren er op die dag kennelijk geen piloten beschikbaar. Transavia heeft een relatief oude vloot, dus ook meer panne. Maar omdat er ook een tekort aan technici is, kunnen sommige mankementen niet snel worden verholpen. Vorig jaar had Transavia extra pech omdat een vijf extra geleasde Boeing 737’s ook gebreken vertoonden en niet op tijd in de vloot waren. Nu worden ze ‘de Roemeense rammelbakken’ genoemd door het personeel. Hoewel Transavia meer toestellen op reserve heeft staan, moet het toch last-minute vluchten schrappen in het hoogseizoen, en dat is een ramp.”

Ze vervolgt:

“Het cabinepersoneel heeft er echt vet de balen van, want die zitten met al die boze mensen aan boord. De ondernemingsraad van het personeel hield in juni een raadpleging onder het personeel en de respons was enorm. De rode draad was dat het personeel de leiding niet zichtbaar genoeg vindt en dat ze alles maar laat gebeuren. Door de annuleringen in het hoogseizoen zijn nu ook reisbedrijven boos op Transavia. Dus het is gewoon één grote puinhoop op alle niveaus: het personeel, de reisbedrijven en de gewone passagiers. En dit is al de derde zomer op rij dat het mis gaat. Boze tongen beweren dat Transavia zich inschrijft voor meer vluchten dan het bedrijf aan kan qua vliegtuigen. Als een aantal weken van tevoren blijkt dat de vlucht niet uit te voeren is, wordt er geannuleerd. Omdat een vervangende vlucht wordt aangeboden, hoeft er geen vergoeding betaald te worden. Met de annuleringen van twee weken geleden is dat andere koek, omdat dit op het allerlaatste moment was. Transavia verkoopt natuurlijk heel veel stoelen al aan het begin van het jaar aan de touroperators. Dat is een belangrijke basis in de bedrijfsvoering. Maar als de touroperators zouden wegvallen, dan gaat het ineens hard. De maatschappij was altijd aan sappelen. Dan weer een beetje winst en dan weer eens een beetje verlies. Vorig jaar zou sprake zijn geweest van ‘tientallen miljoenen’ winst, hetgeen ik mij niet kon voorstellen aangezien het vorig jaar ook een en al vertragingen en een vergoedingencircus was.”

“Dit jaar wordt financieel gered door de invoering van extra geld voor handbagage, een bedrag van tussen de 5 tot 30 euro voor handbagage. Daarmee gaan ze dit jaar waarschijnlijk 50 miljoen extra ophalen en zijn ze qua financiële resultaten dit jaar waarschijnlijk uit de brand. Ze zijn nu aan het plannen voor het najaar en zien ineens dat er bijvoorbeeld niet genoeg piloten zijn voor november. Of ze denken: we hebben die piloten misschien harder nodig in de kerstvakantie, dus dan kunnen die beter in november vrij nemen. Een vlucht annuleren op 3 of 4 november is minder kostbaar dan eentje in de kerstvakantie. Als ze hun klanten nu al laten weten dat hun vlucht geannuleerd wordt, kan Transavia de reiziger een alternatief bieden. Daarbij wordt scherp gekeken naar de dienstregeling: het is makkelijker om een reiziger over te boeken op een bestemming waar meerdere vluchten per dag zijn, dan op een bestemming die maar eens per dag wordt aangevlogen.”

“Naast de ontevreden klanten is het grootste gevaar voor Transavia de eventuele nachtsluiting van Schiphol. De vorige minister heeft in Brussel een plan voor de nachtsluiting van Schiphol ingediend, maar de status daarvan is onduidelijk. Een aantal politieke partijen in de Tweede Kamer heeft er echter wel oren naar en zullen de druk erop houden bij minister Madlener, zo is mijn inschatting. Een aantal politieke partijen denkt veel aandacht te kunnen trekken door de luchtvaart voortdurend negatief te benaderen en zal dat niet nalaten, hoewel de Tweede Kamerleden zelf ook veel vliegen voor tripjes met bijvoorbeeld de buitenland-, defensie-, of EZ-commissie. Transavia heeft al meerdere malen aangegeven dat ze niet meer winstgevend kunnen opereren als dat er doorgaat. Dan kunnen de vroege vluchten tussen vijf en zes uur niet meer vertrekken. Om de vloot optimaal te benutten vliegt Transavia dagelijks bijvoorbeeld drie keer op een bestemming in het Middellandse Zeegebied, en dat wordt dan twee keer. Dus gaan de prijzen van de kaartjes omhoog. Transavia kan niet naar een andere luchthaven verkassen, daarvoor heeft ze te veel vliegtuigen. Eindhoven zit praktisch vol. Lelystad mag niet open van de vliegende Tweede Kamerleden, Rotterdam niet uitbreiden. Ze kunnen misschien nog iets in Limburg, maar mijn inschatting is dat dan ze liever uitbreiden op Brussel. En anders gaan de toestellen naar Parijs. Transavia vervult binnen de Air France KLM-groep nog een andere functie: door hun vluchten gaat een andere prijsvechter er niet mee aan de haal. Dat beschermt bijvoorbeeld hun moeder KLM”, aldus De Jong.

Menno Swart is journalist, luchtvaartdeskundige en presenteert onder andere @MicHighClub. Swart:

“Transavia heeft al sinds drie jaar een gigantisch imagoprobleem en het lijkt alsof ze geen leergeld betalen. Ik heb het idee dat ze op kostenbasis keuzes maken en daarom niet meer kisten of piloten inhuren om tekorten op te vangen. Alsof ze bij de directie denken: jammer dan, maar volgend jaar is het weer zomer. De reiziger is de dupe en dat is zuur. Het is toch vreselijk als je met je hele gezin een vakantie van twee weken hebt geboekt en op de luchthaven hoort dat je vlucht vertraagd is of helemaal gecanceld is. Vliegen met Transavia is een loterij geworden. De maatschappij besteedt veel meer aandacht aan nevenzaken, zo lijkt het, dan aan hun core business en puinruimen. Liever sturen ze mails over duurzame kerosine en vragen of je een milieutax van 1 procent bovenop je ticket wil betalen. Ze hebben veel tamtam gemaakt om hun vegetarische saucijzenbroodje te promoten. En Maxima vloog natuurlijk een keer met Transavia. Daar hebben ze toen ook nog een heel groot ding van gemaakt. Die ging toen naar Marokko met Transavia, dat was natuurlijk ook fijne pr. Nog zoiets: het bedrijf van Chantal Janzen werd ingehuurd om Enjoy!, hun inflight magazine op te pimpen. Dat kost een hoop geld. Kijk, Transavia moet mensen vervoeren. Moet mensen blij maken. En de reizigers kijken ook allemaal heel blij in die commercials, maar ik heb niet altijd de indruk dat dat de hedendaagse realiteit is. In die filmpjes spelen twee actrices, die zijn speciaal ingehuurd. En die moeten dan leuk doen aan boord en op hun bestemming.” 

“Transavia trapt steeds in dezelfde val. Ze hebben te weinig kisten in reserve en regelmatig rijdt er een bagagekarretje tegen een toestel. Op de een of andere manier lijkt het alsof zij vaker ongelukjes op vliegvelden dan andere maatschappijen. Vaak ook domme pech, zoals toen hun toestel dat in Brussel moest blijven nadat het beschadigd was door een storm. Hun vliegtuigen staan te lang ter reparatie in Woensdrecht, Bulgarije of waar dan ook. Ze kopen tweedehands kisten in Oost-Europa, en dat schilderen van die kisten duurt dan weer een eeuwigheid. Voor de Transavianen, het personeel, is het een ramp, die krijgen direct te maken met boze reizigers. Toch kunnen de grote  touroperators niet om Transavia heen. Die moeten toch weer stoelen inkopen bij Transavia.”

“Transavia is natuurlijk een grote speler vanuit Amsterdam, Eindhoven, en Rotterdam. Ze hebben veel slots op die luchthavens en dat geeft ze macht. Het is geen kwestie voor Transavia van ‘too big to fail’ en het is ook niet zo dat mensen Transavia in de steek gaan laten. Ze willen toch vliegen. Ik denk dat de directie dit allemaal heeft ingecalculeerd. En dat is gewoon een hele koele berekening van de directie, die ten koste gaat van de reizigers.”